1943 сыл олунньу 23 күнэ үүнэр силлиэлээх түүн 3-с уонна 19-с, үксүн сахалар сулууспалыыр биригээдэлэрэ, туох баар бойобуой сэптэрин- сэбиргэллэрин сүкпүтүнэн, хайыһарынан Ильмень күөлү туоруур сыаллаах- соруктаах марш- бросок оҥорбуттара. Бу биригээдэҕэ 597 саха баара.

Ытык Ильмень кыргыһыытын туһунан библиотечнай уруок 4 кылаас уолаттарыгар ыыттылынна. 2005 сыллаахха САХАФИЛЬМ национальнай кинокомпания уһулбут “Ильмень үрдүнэн туруйалар” киинэ ырытыыта, ону таһынан киинэҕэ сүрүн оруолу толорбут биир дойдулаахпыт Ньургуяна Михайловалыын видеосибээс нөҥүө кэпсэтии буолла. Ньургуяна культура колледжыгар үөрэнэ сылдьан Балбаара оруолун олус ылыннарыылаахтык уонна итэҕэтиилээхтик толорбута. Дүллүкү орто оскуолатыгар үөрэнэ сылдьан ыллыыра- туойара, үҥкүүлүүрэ, оһуокай тылын этэрэ, драматическай куруһуокка дьарыктанара. Билигин Амма улууһун II Чакыр нэһилиэгэр үлэлии- хамсыы сылдьар.

Оҕолор салҕыы кумааҕыттан туруйа оҥорон холоннулар уонна араас сорудахтары толордулар, түмүккэ доҕордоһуу кыайан минньигэс бэлэхтэри тутан, элбэҕи билэн, бириэмэни туһалаахтык атааран тарҕастылар.